پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

مدائنی از مؤلفان برجسته قرن سوم است که با به­کاربگیری نبوع علمی و اطلاعات گسترده خود در موضوعات مختلف و ریز آن، تحولاتی در گونه­های تاریخ­نگاری اسلامی فراهم آورد و مؤلفان پس از او به استمرار آنها پرداختند. آثار بسیاری وی از بین رفته است؛ ولی می­توان برخی از گزارش­های آن را در منابع مختلف به دست آورد. با این حال چندین نسخه از آثار او در کتابخانه­های معروف پیدا شده است. وی به تدوین کتابچه­هایی در باره خاندان ابو­طالب، اخبار­النبی (ص) و زیر مجموعه های آن اقدام کرد. همچنین وی به حوادث دوران امیرالمومنین علی(ع)، امام حسن و امام حسین علیهما السلام و موارد دیگر پرداخت و کتاب­های با عنوان کتاب الجمل، وقعه صفین، الخوارج، الخونه لامیرالمومنین، خطب علی (ع)، اسماء من قتل من الطالبیین، مقتل الحسین و ... تدوین کرد. در این تالیف به سیر و گسترش و پیشگام بودن مدائنی در برخی از موضوعات در باره اهل بیت (ع) پرداخته شده است. چنین پژوهش­ها نقش اساسی در شناخت بهتر، و دقیق­تر از آثار مکتوب و احیای آن و سیر تطورات و گسترش تاریخ نگاری اسلامی را نشان می­دهد و زمینه را برای تحقیقات طالبان علم آماده می­کند.