پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

تاریخ تفسیر و مفسران قرآن یکی از مباحث علوم قرآنی است که می‌تواند در تفسیر صحیح قرآن و استفادۀ بهینه از آثار تفسیری مفسران نقش مهم و بسزایی داشته باشد و افزون بر آن،  فوائد و آثار دیگری نیز دارد که:  آگاه شدن از گسترۀ میراث تفسیری اسلام، پی بردن به میزان علاقه و اهتمام مستم عالمان مسلمان به تفسیر قرآن، رواج تفسیر در میان همۀ مذاهب اسلامی و در قرون و بلاد مختلف، اطلاع یافتن از محل نگهداری نسخه‌های خطیِ بخشی از تفاسیر چاپ نشده، از جملۀ آنهاست.
این کتاب که سومین کتاب از مجموعه تاریخ تفسیر است تاریخ تفسیر و مفسران قرآن در قرون هفتم، هشتم و نهم (601  -  900ق) را دربردارد و در آن، 93 کتاب تفسیری چاپ شده، 99 کتاب تفسیری خطیِ موجود؛ 313 اثر تفسیری مفقود و 73 مفسر فاقد تألیف معرفی شده‌اند، و در پایان هر قرن به ویژگی‌ها، تطورات، گسترۀ جغرافیائی، روش‌ها و گرایش‌های تفسیری رایج، آن قرن نیز اشاره شده است